Category: Denken

Time warp

Gebouw B&CTijd en ruimte vormen een continuüm dat kan gebogen en gevouwen worden en waarbinnen een waarnemer zich discreet kan verplaatsen, relatief tot zulke factors als beweging en gravitatie. Na het aanschouwen van onderstaande foto’s bevind ik me terug op de campus van de VUB en bemerk met plezier dat de economische, sociale en politieke wetenschappen (ESP) nog steeds veilig opgeborgen zijn in het zo vertrouwde gebouw C en dat het rectoraat nog steeds die voorname sigaar is van waaruit kennisverwerving wordt aangestuurd.

Hier zal ik voor het eerst in aanmerking komen met het principe van vrij onderzoek. Principe dat overigens ingeschreven staat in de statuten van de VUB en dat zo goed verwoord wat ik reeds onbewust aanvoelde maar tot dan nog niet verwoord had gezien.

“Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een dogma, noch aan een partij, noch aan een hartstocht, noch aan een belang, noch aan een vooroordeel, noch aan om het even wat, maar uitsluitend aan de feiten zelf, want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken”. (Henri Poincaré)

Het rectoraat

Peter

Atoomenergie

Atoomenergie? Nee, bedanktNa lange tijd duikt mijn geliefde sticker uit de begin jaren tachtig terug op: “Atoomenergie? Nee bedankt!”. Het heeft jammer genoeg een kernramp in Fukushima nodig gehad om mij wakker te schudden en mij te testen waarvoor ik nu werkelijk sta. Welnu, ik ben tegen kernenergie en zal het waarschijnlijk altijd blijven. En daar zijn verscheidene goede redenen voor te bedenken: 1. er bestaat nog altijd geen afdoende oplossing voor het opbergen van kernafval en 2. een kernramp is te beschouwen als een negatief publiek goed, want het is “non-rival”, “non-excludable” en “non-rejectable”, wat vrij vertaald betekent dat het iedereen treft, niemand uitsluit en niet kan vermeden worden. En productie van goederen die in een “worst case scenario” negatieve publieke goederen voortbrengen zouden simpelweg verboden moeten worden. Dit zou de ultieme “stress test” moeten zijn en niet, zoals nu, in hoeverre er rekening wordt gehouden met mogelijke risico’s omdat die vaak voorbijgaan aan menselijke fouten maar vooral omdat niet alle mogelijke huidige en toekomstige risico’s in een snel veranderende wereld uitputtend in kaart te brengen zijn.

Continue reading “Atoomenergie”

The male brain

Lettre aux hommes“The male brain is a delicate object inherently prone to extremes, both of incompetence and of genius.” Dit is het besluit in een recent artikel van de New York Times na een analyse van de wiskunderesultaten van hogeschool-studenten. Mannelijke studenten waren oververtegenwoordigd bij de groep van zowel de extreem goede als de extreem slechte resultaten.  Hier is je kans om te bewijzen tot welke groep jij behoort. Vrouwelijke lezers hoeven niets te bewijzen en kunnen reeds genoegdoening vinden in bijhorend plaatje.

Continue reading “The male brain”

What if?

Dreaming Nu het nieuwe jaar is gekomen en de goede voornemens al wat zijn weggeëbd, rest me nog slechts wat dromerijen. In één van die dromen stel ik me voor dat ik de volgende Minister van Ontwikkelingssamenwerking mag adviseren over de te volgen beleidslijnen voor de samenwerking van staat tot staat, de zogenaamde direct bilaterale samenwerking. Ideeën over de andere vormen van samenwerking, zoals de samenwerking via de Ngo’s of via de internationale instellingen, laat ik voor een volgend bericht.

Let wel, het adviseren van de Minister mag dan wel de natte droom zijn van elke plichtsbewuste ambtenaar, maar wat hieronder volgt zijn eigen hersenspinsels, niet erg uitgesponnen, eerder opwellingen uit het onderbewuste opgestuwd door deels onverwerkte literatuur, maar in elk geval zonder binding met de mening van wie dan ook. Dat iedereen er het zijne van peinze maar ik zou aan de Minister alvast de volgende vier zaken voorstellen:

Continue reading “What if?”

intussen… TAALTEST

Vroeger schreef ik zonder veel zorgen het woord ‘zorgeloos’, gedekt als ik me wist door een set van uniforme taalregels, maar nu heb je naast het groene boekje – toch de referentie voor de geschreven taal – ook nog eens het witte boekje dat soms een afwijkende schrijfwijze toelaat. Zorgenloos, aldus het witte boekje, zou net zo correct zijn als zorgeloos.

Dat concurrentie niet altijd leidt tot een betere dienstverlening wist ik al langer, denk maar aan de ondoorzichtige tarieven van de mobiele operatoren, maar dat er op gebied van taal nu ook al verschillende autoriteiten zijn met divergerende inzichten, vind ik een kwalijke zaak. Ik verkies duidelijkheid boven vrijheid. Dit impliceert geenszins dat onze taal niet mag evolueren of zich niet mag aanpassen aan een context van veranderend gebruik, maar op elk gegeven moment moet er wel een set van uniforme regels zijn.

Continue reading “intussen… TAALTEST”

The beauty of numbers

De allerslimste mens ter wereld mag men – wat mij betreft – zoeken onder geschiedkundigen, filosofen, wiskundigen en statistici, en als het even kan onder die personen die alle voornoemde vakgebieden combineren en verwerken tot iets begrijpbaars zodanig dat het simpel lijkt.

De schoonheid van de dingen echter ligt wel bij de geest die ze aanschouwt.

Continue reading “The beauty of numbers”

Eenvoudige rekenkunde

Omdat de woorden reeds gedeeltelijk in onbruik zijn, maar ik toch nog over een aanzienlijke platenstapel beschik, besloot ik al mijn elpees te verkopen aan wat er nog overblijft van rare verzamelaars.

De eerste dag verkocht ik 60 elpees gegroepeerd in twee stapels van 30:
– de betere 30 verkocht ik tegen (3) 2 stuks voor een Euro;
– en de mindere 30 tegen (2) 3 stuks voor een Euro.
Mijn dagopbrengst was 25 Euro.

Continue reading “Eenvoudige rekenkunde”

Millenniumdoelen

Van maandag 20 tot woensdag 22 september 2010 vindt er weer een uiterst belangrijke top voor ontwikkelingssamenwerking plaats in New York. Officieel heet de top “High-level Plenary Meeting of the General Assembly of the United Nations”, maar wordt in het jargon van de deskundigen eenvoudigweg verkort tot “MDG Summit”, zeg maar de top van de millenniumdoelen.

Vele staatshoofden en hun talrijk gevolg zullen er debatteren over de millenniumdoelen. “Hoever staan we?”, “Wat moet er nog gebeuren tot 2015?”, en vooral “Hoeveel middelen zijn daar nog voor nodig?”, zullen de kernvragen zijn waarop antwoorden worden gezocht.

Nochtans bestaan er ook MDG-sceptici, en die moet men niet noodzakelijk zoeken in het kamp van de rabiate tegenstanders van ontwikkelingssamenwerking. Todd Moss en Michael Clemens zijn twee “senior fellows” van het “Center for Global Development” – een progressieve Amerikaanse “think tank” – en komen dus uit onverdachte hoek.

Continue reading “Millenniumdoelen”

Kansrekenen

Naarmate je ouder wordt, sleep je meer en meer bagage mee. Ideeën, gesprekken, beelden, aanrakingen, geuren en smaken: het wordt allemaal wel ergens opgestapeld in je brein. Welk algoritme daarbij gebruikt wordt om het terug naar boven te halen verschilt naar gelang je gemoedsgesteldheid en ook nog eens van  persoon tot persoon. Op de ene dag kan je je alles vlekkeloos herinneren en op de andere dag dan weer niet. Ook twee personen die dezelfde ervaring hebben gedeeld, vertellen nadien soms een sterk verschillend verhaal. Echter, wat hieronder volgt, heeft feilloos de filter des tijds doorstaan. 

Continue reading “Kansrekenen”

Minder pretentie, meer ambitie

Minder pretentie, meer ambitie“Minder pretentie, meer ambitie”. Onder die titel is zopas een boek verschenen van de Nederlandse Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Dit is een uitstekend werk – een klepper van 354 pagina’s  – voor al diegenen  die met de toekomst van ontwikkelingssamenwerking zijn begaan. Hoewel het geschreven is voor een Nederlands publiek en dan inzonderheid voor haar beleidsmakers, lijkt het me een boek dat evenzeer een  Belgisch publiek kan aanspreken. Het boek is geschreven in een heldere taal en vereist slechts een minimale kennis van het technisch jargon uit het wereldje van de ontwikkelingssamenwerking.

Wat heeft me aangesproken in dit boek?

Continue reading “Minder pretentie, meer ambitie”